Μπορεί να είναι Δευτέρα αλλά δε θα μπορούσε να ξεκινήσει καλύτερα η εβδομάδα εδώ στο Townsedia. Ο Στράτος Τζώτζογλου κλείνει φέτος τα 30 συνεχή του χρόνια στο θέατρο και με αφορμή τη θεατρική παράσταση "Αφροδίτη με Γούνες" δε δίστασε να απαντήσει σε όλα χωρίς εμπόδια αναστολές. Για να δούμε...
Αρχικά πείτε μας τι διαπραγματεύεται η παράσταση στην οποία πρωταγωνιστείτε;
Αφροδίτη με Γούνα, η θεά του έρωτα που αφού ο έρωτας ένωσε τη νύχτα και το χάος, άλλαξε όλη μας τη ζωή. Ο ήρωας της παράστασης είναι ένας σκηνοθέτης-σεναριογράφος που έχει πάρει το βιβλίο του Λεοπόλδου φον Ζάχερ-Μαζόχ "Αφροδίτη με Γούνες" που προκάλεσε ένα τεράστιο σκάνδαλο το 1870 από όπου βγήκε και ο όρος μαζοχισμός. Ακούγεται λίγο άγριο, ειδικά όταν ανεβαίνει στο Αριστοτέλειον ως ερωτική κωμωδία, είναι θέατρο μέσα στο θέατρο. Ο Ives θέλει να ανεβάσει μια παράταση που μιλάει για έναν άνδρα που θέλει να υποταχθεί και να βρει μια αφέντρα να τον εξουσιάζει, μια φαντασίωση που την είχε από όταν ήταν πιτσιρικάς εξαιτίας της παιδικής κακοποίησης που βίωσε με μαστίγιο από μια θεία και 2 υπηρέτριες στα 12 του. Συναντά την κόμισσα Ντουνάγιεφ και ενώ αυτή δε θέλει να τον υποτάξει, αυτός προσπαθεί να βρει διάφορους τρόπους να ελέγχει το μυαλό της και για να εκπληρώσει τις επιθυμίες του. Και τελικά ποιος είναι ο εξουσιαστής; Εκείνος που μαστιγώνεται ή εκείνος που παραδίδεται άνευ όρων; Της λέει: γιατί να χάνουμε χρόνο σε μάταιες αντιπαραθέσεις; Κάθε γυναίκα θέλει να τη θαυμάζουν σαν θεά. Σας παραδίδω όλη μου τη δύναμη προκαταβολικά. Χτυπήστε με αν αυτό σας ευχαριστεί. Η γυναίκα δε θέλει να υποταχθεί στη θέληση του άνδρα γιατί τελικά αυτός εξουσιάζει, παρόλο που φαινομενικά της τα δίνει όλα. Είναι ένα έργο γύρω από τη μάχη των φύλων, για μια φαινομενική αντίφαση και μια πολύ προφανή αμφισημία. Όμως εξαιτίας των βιωμάτων του ήρωα, ο έρωτας είναι εχθρός του. Ο Τόμας Νόβατσεκ ζει μια αριστοκρατική ζωή ωστόσο η Βάντα είναι μια απλή και λαϊκή γυναίκα, κάτι που συχαίνεται ο ίδιος. Όταν όμως παίζει το ρόλο της Ντουνάγιεφ γίνεται αυτό που ψάχνει και σιγά σιγά ο Τόμας αρχίζει να υποκύπτει στον έρωτα. Μέσα από αυτό το έργο ο Ives ξεπερνά ακόμη και τη φαινομενική πάλη των φύλων και μπαίνει σε αυτό που λέγεται έκσταση, που ενώνει.Στο τέλος του έργο και μετά την ένωση του μυαλού και της καρδιάς εμφανίζεται η θεά Αφροδίτη φορώντας τη γούνα της.
Πώς νιώθετε που συμμετέχετε σε αυτήν την παράσταση;
Νιώθω ότι είναι ένας ρόλος-πρόκληση γιατί καλούμε να παίξω 2 ρόλους. Τον αυταρχικό αλλά σεμνό Τόμας Νόβατσεκ που είναι περιχαρακωμένος σε μια πολύ μέτρια ζωή, δειλός, δεν αντιμετωπίζει τη γυναίκα του και τη φοβάται. Στο τέλος βέβαια όλα αυτά διαλύονται και γίνεται αληθινός άνδρας. Επίσης ερμηνεύω και τον ήρωα του Μαζόχ, που και αυτό είναι μια πρόκληση αφού το έργο μέσα στο έργο είναι σαν να βλέπεις δύο παραστάσεις. Αυτός είναι στρατηγός του έρωτα και προσπαθεί να υποτάξει το μυαλό μιας γυναίκας. Σε κάποια στιγμή γίνομαι και η κόμισσα Ντουνάγιεφ αλλά δεν είναι μια κωμική κατάσταση. Η δεύτερη πρόκληση για εμένα ήταν πως η ηθοποιός που θα έπαιρνε το ρόλο έπρεπε να διέθετε εμπειρία και την ίδια στιγμή νεότητα, κάτι που είναι δύσκολο να βρεθεί. Είναι πολύ ευχάριστο που παραγωγές όπως και η δική μας ξεκινούν από τη Θεσσαλονίκη σε μια περίοδο πολιτιστικής κρίσης και κρίσης ιδεών. Αυτές ήταν οι προκλήσεις που είχα να αντιμετωπίσω φέτος, που κλείνω και τα 30 χρόνια μου στο θέατρο.
Τον "φόβο" της Αφροδίτης τον έχουν πολλοί άνθρωποι σήμερα;
Δεν υπάρχει έντονος. Αυτό που φοβούνται οι άνθρωποι είναι να μη χάσουν το εγώ τους και όχι την ηδονή ή την έκσταση αλλά δεν μπορούν να πληρώσουν το αντίτιμο. Όλοι θέλουν να ζήσουν την υπέρτατη ηδονή αλλά αυτή δε χαρίζεται μα κερδίζεται με το να παραδοθείς όχι μόνο σωματικά αλλά κυρίως στο εγώ σου, τις συνήθειες του. Το εγώ να γίνει εμείς. Ίσως μόνο το 1% στον κόσμο φτάσει στην απόλυτη έκσταση, όχι απαραίτητα μέσα από την οδό της σεξουαλικής άφεσης. Αν αυτή τη στιγμή υπάρχουν φασίστες που ασκούν κακοποίηση, ξεκινούν πάντα από τη σεξουαλική αναπηρία. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν πολύ σκοτεινό εαυτό στην σεξουαλική ζώνη. Το σώμα επηρεάζει το μυαλό που στη συνέχεια επηρεάζουν το πνεύμα μας. Οπότε δε μπορούμε να έχουμε πραγματική συμπόνια αν δεν υπάρχει κατανόηση. Αν δεν υπάρχει συμπόνια δε μπορεί να υπάρξει και η αγάπη και αν δεν υπάρχει αγάπη δεν είσαι ελεύθερος. Το πρόβλημα δεν είναι η οικονομική τρομοκρατία. Η εποχή αυτή είναι εποχή κάθαρσης και θα μάθουμε να περπατάμε χωρίς πατερίτσες γιατί το απαιτεί η ανάγκη.
Πιστεύετε ότι το θέατρο, προβάλλοντας κοινωνικά ζητήματα, βοηθά στην επίλυσή τους;
Στην επίλυση όχι γιατί δεν κάνουμε πολιτικό θέατρο. Βέβαια το θέατρο είναι καθρέπτης της εποχής του. Το πιο υπέροχο για να αντιμετωπίσεις αυτήν την καταστροφή είναι να ανεβάσεις κλασικά έργα. Τα κλασικά έργα αναφέρονται σε διαχρονικές αξίες. Τα προβλήματα των ανθρώπων πάντα ίδια ήταν. Το θέατρο μπορεί να παίξει διπλό ρόλο, είτε ψυχαγωγικό είτε διασκεδαστικό. Η διασκέδαση μπορεί να στηριχθεί σε φτηνά τέχνασμα, σε φτηνά γέλια και σε φτηνή αν θέλεις ανταλλαγή ενέργειας. Υπάρχει και η ψυχαγωγία που είναι αγωγός ψυχής. Φιλοδοξούμε η παράστασή μας να προσφέρει ψυχαγωγία και όχι διασκέδαση. Οπότε με πολύ έμμεσο τρόπο πιθανόν να βάζει κάποια ερωτηματικά που λίγοι θα τα καταλάβουν. Μέσα από το θέατρο δε μπορείς να δώσεις λύσεις στα κοινωνικά ζητήματα, ούτε ο Θεός δε δίνει λύσεις. Βάζει όμως τις σωστές ερωτήσεις και όταν βάζεις τις σωστές ερωτήσεις πιθανόν καποιοι να απαντήσουν μόνοι τους για να είναι ελεύθεροι.
Είναι δύσκολη η εναλλαγή του δραματικού και χιουμοριστικού στοιχείου στην παράσταση;
Όχι, είναι υπέροχη και για τους ηθοποιούς και για το κοινό. Όσο περισσότερο χιούμορ μπαίνει τόσο πιο δυνατό το δράμα του. Στην παράσταση αυτή δεν έχουμε τόσο δυνατό δράμα αλλά από το γέλιο μπαίνεις στον ερωτισμό του 19ου αιώνα και καταλήγει σε μια συνταρακτική ιστορία αγάπης."Αφροδίτη με Γούνα"
Πώς προέκυψε η συλλογή κοσμημάτων που φέρει την υπογραφή σας; Πώς την αντιμετώπισε το αγοραστικό κοινό;
Η συλλογή μου στηρίζετε στου Ορφικούς Ύμνους και λέγεται "Ευ-Στράτος", όπου το ευ σημαίνει καλός, ευδαιμονία, ευλάβεια. Ωραίες λέξεις που βασίζονται σε 12+1 σημεία όπως στο δίσεκτο έτους που έχει 13 μήνες και 13 ζώδια, όπως οι 12+1 Θεοί του Ολύμπου (ο 13ος Θεός ήταν ο Διόνυσος). Τα Ορφικά κείμενα ήταν"Αφροδίτη με Γούνα" οι πρώτες ευχές στον ελληνικό κόσμο και είχαν να κάνουν με κάτι το θετικό. Αν τα κοσμήματα φορεθούν με λάθος τρόπο δε θα φέρουν ευλογία. Το καταναλωτικό και κυρίως το νεανικό κοινό αγκάλιασε τη συλλογή μου, που είναι σε μαύρο και λευκό ασήμι για άνδρες και γυναίκες με ένα μπριγιαντάκι επάνω. Γενικώς είχε μια πολύ καλή αποδοχή. Τα κοσμήματα αυτά υπάρχουν σε πολύ λίγες γκαλερί δίπλα στην Ακρόπολη και σε κάποιες στην Κατερίνη και στα Χανιά. Μπορεί κανείς να αναζητήσει στο διαδίκτυο τη συλλογή μου, πατώντας Ευ-Στράτος για να τα παραγγείλει από τα κεντρικά καταστήματα.
Πώς πήρατε την απόφαση να ασχοληθείτε με την υποκριτική; Πιστεύατε από την αρχή ότι θα κάνατε καριέρα;
Μάλλον ήταν η λατρεία για τη μάνα μου την Ευτυχία, η οποία ήταν πολύ ερωτευμένη με τον κινηματογράφο. Η πρώτη επιθυμία μου όταν είδαμε μαζί μια ταινία στον κινηματογράφο ήταν να σκίσω το πανί και να μπω μέσα. Αυτό με ακολούθησε μέχρι τα 21 μου χρόνια. Το πίστεψα το όνειρο και το έκανα. Συνάντησα και το Κάρολο Κουν που μου έλεγε πως πρέπει να πιστεύουμε στα θαύματα για να γίνονται. Είχα την ευλογία να μπω με υποτροφία στη Σχολή του, βάζοντάς με να παίξω από την αρχή πρωταγωνιστικούς ρόλους. Συνηγόρησαν το σύμπαν και η θέληση, η απελπισμένη πλέον θέληση μου. Ήταν όλη μου η ζωή, η ανάσα μου και όχι μια απλή επιθυμία να ακολουθήσω το θέατρο. Με όποιο κόστος έφερε αυτό, όχι ηθικό, γιατί εκεί δεν έπαιζα μπάλα να γίνω ανήθικος και να καταπατήσω την καρδιά μου. Το όποιο κόστος σημαίνει να σπάσεις το ναρκισσισμό σου, να μειώσεις το εγώ σου γιατί λιγότερο εγώ, περισσότερος Θεός. Είχα σκεφτεί πως αν ακόμα και όλοι μου έλεγαν ότι είμαι ατάλαντος, εγώ θα έκανα θέατρο. Ήμουν επιλεγμένος για το θέατρο, δεν ήταν μια λογική απόφαση. Όταν είσαι στο ρυάκι είναι μια χαρά, όταν όμως γίνεται ορμητικό το ποτάμι αρχίζεις και ταράζεσαι λίγο, πας στον ωκεανό και δεν ξέρεις τι θα σου συμβεί. Εκεί πλέον η επιθυμία είναι λίγη και πρέπει να γίνει προσευχή. Η προσευχή στηρίζεται στην πίστη και η πίστη δεν μπορεί να στηριχθεί στη λογική. Αποκλείεται με τη λογική να πιστέψεις. Η πίστη είναι στο 95% του μυαλού μας που είναι ανεξερεύνητο. Τους ανθρώπους με πίστη είτε τους χαρακτηρίζεις τρελούς ή γραφικούς, οποιαδήποτε πίστη είναι αυτή. Όλοι υποκύπτουν στο θαύμα του φόβο και λέω θαύμα γιατί μέσα από την κοπριά μπορεί τελικά να μεγαλώσει το ψηλότερο δέντρο. Ο φόβος δεν πρέπει να είναι αφεντικό αλλά η καρδιά.
Όσον αφορά την απουσία σας από την τηλεόραση, είναι κάτι που έγινε από δική σας επιλογή;
Είναι κάτι που το χαίρομαι. Τα τελευταία πέντε χρόνια ζω στην Αμερική. Αν και έπαιξα στο Βαλς με 12 Θεούς, ήμουν μεταξύ Αμερικής και Ελλάδας. Δεν μπορώ να ανταπεξέλθω, τα γυρίσματα γίνονται καθημερινά, πρέπει να πηγαίνεις στην Κύπρο γιατί εκεί πλέον γίνονται παραγωγές, τα χρήματα είναι λίγα οπότε είναι μία η άλλη. Χωρίς να μειώνω την τηλεόραση, η μεγάλη μου αγάπη είναι να παίζω στο θέατρο. Για παραστάσεις που κρατούν δύο μήνες με βολεύουν πολύ, γιατί μπορώ να κάνω αυτό για το οποίο επιλέχθηκα.
Τέλος ο κ. Τζώρτογλου κάνει σχέδια για το μέλλον; Ετοιμάζετε κάτι άμεσα;
Συνηθίζω να κάνω σχέδια μόνο για το τώρα. Θα κάνω κάποια σεμινάρια για ηθοποιούς σε μια ιδιωτική σχολή με θέμα τη σεξουαλικότητα και το πως τη διαχειρίζεται κανείς μέσα από τους θεατρικούς ήρωες. Οι θεατρικοί ήρωες ξεπερνούν προβλήματα. Αν δεν υπάρχουν προβλήματα δεν υπάρχει και θεατρικό έργο. Πολλά από τα προβλήματα αυτά, ξεκινούν από τη σεξουαλικότητά μας. Είναι κάτι που δυστυχώς δεν διδάσκεται εδώ στην Ελλάδα.
